Pengesahan terkini terhadap hak perlembagaan Sabah untuk menerima pulangan 40% daripada hasil Persekutuan sekali lagi menonjolkan perbezaan yang ketara dan membimbangkan dalam layanan terhadap negeri-negeri Borneo. Walaupun Sabah telah berjaya menuntut haknya, Sarawak terus menerima jauh lebih sedikit meskipun sumbangan besarnya kepada ekonomi Malaysia — terutamanya melalui minyak dan gas.

Rakyat Sarawak mempunyai segala alasan untuk mempersoalkan mengapa kerajaan negeri kita, yang dipimpin oleh Gabungan Parti Sarawak (GPS), telah gagal menjamin susunan fiskal yang sama kuat untuk Sarawak.

Sarawak adalah rakan pengasas dalam pembentukan Malaysia. Adalah tidak boleh diterima bahawa, lebih daripada 60 tahun kemudian, kita kekal tanpa mekanisme perkongsian hasil yang mencerminkan semangat Perjanjian Malaysia 1963 (MA63), jangkaan sah rakyat Sarawak, dan prinsip kesaksamaan antara komponen Persekutuan.

Hari ini, kami menyeru kerajaan GPS untuk:

1. Secara terbuka dan jelas menuntut Kerajaan Persekutuan memberikan formula hak 40% hasil pendapatan kepada Sarawak, setanding dengan apa yang diterima oleh Sabah.

2. Membentangkan pelan rundingan yang jelas, terikat dengan masa, dan melaporkan kemajuan secara terbuka kepada rakyat Sarawak.

3. Menegaskan hak perlembagaan dan autonomi kewangan Sarawak dengan cara yang sesuai dengan kerajaan yang diamanahkan untuk mentadbir negeri yang kaya dengan sumber.

Jika GPS enggan, melengah-lengahkan, atau gagal menjamin susunan fiskal yang adil untuk Sarawak, kegagalan ini mesti dilihat sebagai ketidakcekapan politik dan pengabaian tugas mereka untuk melindungi kepentingan Sarawak.

Rakyat Sarawak tidak lagi bersedia menerima alasan. Jika Sabah boleh menegaskan haknya dan menjamin apa yang terhutang kepadanya di bawah Perlembagaan Persekutuan, Sarawak mesti menuntut yang setara. Apa-apa yang kurang daripada itu adalah kegagalan kepimpinan.

Masa depan, pembangunan, dan maruah Sarawak bergantung kepada kerajaan yang mempunyai keberanian untuk berunding secara tegas, mempertahankan hak kita, dan memastikan sumber kita memberi manfaat kepada rakyat kita.

Jika GPS tidak mampu atau tidak mahu melakukan ini, maka rakyat Sarawak mesti mempertimbangkan semula sama ada GPS berupaya memikul mandat rakyat.

Masa untuk perjanjian yang lebih kuat dan lebih adil untuk Sarawak adalah sekarang. Rakyat Sarawak berhak mendapat yang terbaik.

Voon Lee Shan
Presiden
Parti Bumi Kenyalang
26 November 2025